مبانی فقه الحدیثی ملاصدرا

نویسندگان

داوود معماری

چکیده

حکیم الهی صدرالمتألهین- محمد شیرازی معروف به ملاصدرا- (م1050ق) از نادر فیلسوفانی است که در کنار به کار گیری عالمانۀ اصول و ادلۀ عقلی، از ادلۀ نقلی «آیات قرآن و احادیث ائمۀ معصوم(ع)» نیز غافل نمانده بلکه اساس بنیان حکمت متعالیه و نظام فلسفی خود را بر تلفیق این ادله و تطبیق اندیشمندانۀ آن ها نهاده و در این راه با نوآوری، ابداع و روش های ابتکاری، فصلی نو در فلسفۀ اسلامی و نگرشی تازه در اندیشه های کلامی، تفسیری و روایی شیعه پدید آورده است.  آنچه نویسنده به دنبال تبیین و تحقیق آن است، بررسی مبانی و روش های ملاصدرا در به کار گیری، نقد، شرح و تبیین دلالت متون روایی در خلال آثار متعدد و ارزشمند اوست؛ آثاری مانند «اسفار اربعه»، «تفسیر القرآن الکریم»، «رسالۀ سه اصل»،... و به ویژه «شرح اصول کافی». ملاصدرا جز با تمسک به مرویات معصومان(ع) و بهره گرفتن از آن ها به عنوان دلیل مستقل، یا مؤید دلیل عقل، توفیقی در ارائۀ اندیشه های بلند خود نمی یافت، درک این مهم وجه تمایز اصلی ملاصدرا با فیلسوفان پیش از اوست.  البته ملاصدرا با تفکر نقادانۀ خود بهتر از هرکسی می دانست که ضعف اسناد، جعل و وضع، تحریف و تغییر در متون، تقطیع عبارات، نقل به معنا و...، استدلال به روایات را با دشواری های فراوانی مواجه می سازد و مهم تر از همه، کشف و تبیین دلالت احادیث نیاز به بینشی ژرف و تسلطی کامل بر معارف اسلامی و مبانی علمی، عقلی و منطقی دارد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مبانی فقه الحدیثی شیخ مفید

"محمد بن محمد بن نعمان" ملقب به شیخ مفید یکی از برجسته ترین محدثان شیعی است که به فهم و نقد حدیث و بکارگیری مبانی و معیارهایی در این زمینه توجه وافر داشته است. وی در آثار مختلف خود به شرح روایات و فهم و نقد آن ها پرداخته و قواعد، مبانی و اصولی برای این منظور در نظر داشته است. بر این اساس پژوهش حاضر به بیان مبانی و روش های فهم و ملاک های نقد از دیدگاه شیخ مفید پرداخته و در سه فصل به شرح زیر سام...

بررسی روش فقه الحدیثی ملاصدرا در کتاب شرح اصول کافی

ملّاصدرا جزء اولین کسانی است که با رویکرد عقلانی – فلسفی به شرح احادیث پرداخته است. وی با نبوغ فلسفی خود باب تحلیل های عقلی را در علوم نقلی گشود و با شرح اصول کافی نشان داد که می توان متون نقلی از جمله احادیث را با براهین عقلی، تفسیر کرد. آن چه نویسنده در این رساله در پی آن است، بررسی روش ملّاصدرا در شرح احادیث و تبیین نکات فقه الحدیثی است که ملّاصدرا به آن توجه داشته است. روش تحقیق در این رساله...

15 صفحه اول

مبانی فقه الحدیثی علامه طباطبایی در تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن

هر علمی دارای مبانی خاص خود است که با بدست آوردن آن مبانی می­توان زمینه فهم صحیح آن را مهیا کرد. یکی از این علوم فقه الحدیث است که رعایت مبانی صحیح آن به محقق در استنباط معنا از متون روایی کمک می­رساند. تفسیر  البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن علامه طباطبایی با توجه به رویکرد روایی مشهود آن و همچنین تلاش علامه برای تبیین سازگاری تفسیر اهل بیت (ع) با قرآن دارای یک سری مبانی فقه الحدیثی خاص ...

متن کامل

تحلیل فقه الحدیثی مدلول روایات مخلوق اول

در جوامع روایی، مجموعه‏‏ای از احادیث وجود دارند که بر اساس آن‌ها، آب، قلم، عقل، نور پیامبر اکرم۹، ارواح ائمه:، مشیت الهی و حروف معجم به ‌عنوان مخلوق اول معرفی‌شده‌اند که سبب تعارض ظاهری این اخبار است. در میان حدیث‌پژوهان دو رویکردِ جمع و نقد نسبت به این احادیث وجود دارد؛ جمع به این صورت که موارد مذکور، نام‏‏های حقیقتی واحدند و نقد به این صورت که مضمون یکی را تأیید و مدلول سایر موارد را ردّ کرده‏‏...

متن کامل

نقد و بررسی مبانی فقه الحدیثی مجلسی اول

باسمه تعالی چکیده علامه محمدتقی مجلسی، فقیه، محدث و عارف بزرگوار دوره صفویه ،دارای آثار متعدد علمی از جمله شروح فارسی و عربی بر کتاب من لا یحضره الفقیه شیخ صدوق است. وی در دو کتاب لوامع صاحب قرانی و روضه المتین و سایر آثار حدیثی خود با بهره گیری از آیات قران کریم، احادیث اهل بیت، تاریخ، لغت و .... احادیث اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم را توضیح داده و آنها را تبین کرده است. هدف از ت...

جستاری فقه الحدیثی در حدیث بدعت و بهتان

One of the traditions reported from the Prophet of Islam, which has caused much controversy, is the well-documented hadith ordering the Muslims to stand against the heretics in religion and to show their opposition to them by cursing, insulting, slandering and backbiting them. This research is an attempt to study the documents and the content of this hadith so that it may answer the question to...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات قرآن و حدیث

ناشر: دانشگاه امام صادق (علیه السلام)

ISSN

دوره 1

شماره 2 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023